Wat is het verschil tussen een fotodiode en een fototransistor?

Max van der Vlugt • 22 januari 2025

Bij het ontwerpen en gebruiken van lichtgevoelige elektronische componenten komen fotodiodes en fototransistors vaak naar voren als essentiële instrumenten. Beide componenten worden gebruikt om licht om te zetten in elektrische signalen, maar ze werken op verschillende manieren en zijn geschikt voor uiteenlopende toepassingen. In deze uitgebreide blog bespreken we de verschillen, overeenkomsten, en toepassingen van fotodiodes en fototransistors.




Wat is een fotodiode?

Een fotodiode is een lichtgevoelige halfgeleidercomponent die licht omzet in een elektrische stroom. Het werkt volgens het principe van fotovoltaïsche of fotogeleidende effecten: wanneer licht op de fotodiode valt, genereert het energie die elektronen vrijmaakt, wat resulteert in een elektrische stroom.


Hoe werkt een fotodiode?

  1. Opbouw: Een fotodiode bestaat uit een p-n-junctie, waar lichtgevoelig materiaal wordt gebruikt.
  2. Werkingsprincipe: Wanneer licht (meestal in de vorm van fotonen) op de diode valt, worden elektronen vrijgemaakt in de halfgeleider, wat resulteert in een elektrische stroom.
  3. Omgekeerde bias: Fotodiodes werken meestal in omgekeerde bias-modus, waardoor de stroom evenredig is aan de hoeveelheid invallend licht.


Kenmerken van een fotodiode:

  • Snelle respons: Ze reageren zeer snel op veranderingen in lichtintensiteit.
  • Lage versterking: Ze produceren een relatief zwak elektrisch signaal.
  • Breed spectraal bereik: Fotodiodes zijn gevoelig voor een breed scala aan lichtgolflengten, inclusief zichtbaar licht, infrarood en ultraviolet.


Toepassingen van fotodiodes:

  • Optische communicatie (bijv. glasvezelnetwerken).
  • Lichtsensoren in camera's.
  • Medische beeldvorming.
  • Precisie-instrumentatie, zoals spectrometers.


Wat is een fototransistor?

Een fototransistor is een lichtgevoelige transistor die werkt als een versterker voor lichtsignalen. Het combineert de eigenschappen van een fotodiode en een transistor: het detecteert licht en versterkt het resulterende elektrische signaal.



Hoe werkt een fototransistor?

  1. Opbouw: Een fototransistor is in feite een gewone transistor, maar met een lichtgevoelige basis.
  2. Werkingsprincipe: Wanneer licht op de fototransistor valt, genereert het een basisstroom die de transistor activeert, waardoor een veel grotere stroom door de collector-emitterverbinding vloeit.
  3. Versterking: Het verschil met een fotodiode is dat een fototransistor het ontvangen lichtsignaal versterkt, wat resulteert in een sterker uitgangssignaal.


Kenmerken van een fototransistor:

  • Hoge versterking: Ze versterken het lichtsignaal aanzienlijk, waardoor ze een veel sterker elektrisch signaal produceren.
  • Langzamere respons: Door hun interne versterking reageren fototransistors trager op snelle veranderingen in lichtintensiteit.
  • Beperkt spectraal bereik: Ze zijn meestal minder gevoelig voor infrarood en ultraviolet licht in vergelijking met fotodiodes.


Toepassingen van fototransistors:

  • Bewegingsdetectoren.
  • Lichtgevoelige schakelingen.
  • Optocouplers in elektronische apparaten.
  • Aanwezigheids- en afstandssensoren.



Verschillen tussen fotodiodes en fototransistors

Hoewel beide componenten lichtgevoelig zijn, verschillen ze aanzienlijk in werking, prestaties en toepassingen:

Kenmerk Fotodiode Fototransistor
Werkingsprincipe Zet licht om in een zwak elektrisch signaal. Zet licht om in een versterkt elektrisch signaal.
Versterking Geen interne versterking. Interne stroomversterking.
Reactietijd Sneller, geschikt voor snelle signalen. Langzamer, minder geschikt voor snelle signalen.
Signaalsterkte Produceert een zwak signaal. Produceert een sterk signaal.
Spectraal bereik Breed, inclusief zichtbaar, UV en infrarood licht. Beperkt, vooral zichtbaar licht.
Complexiteit Simpeler ontwerp. Meer complexe schakelingen.
Toepassingen Precisie-instrumenten, optische communicatie. Bewegingssensoren, optocouplers.

Overeenkomsten tussen fotodiodes en fototransistors

Ondanks hun verschillen hebben fotodiodes en fototransistors enkele belangrijke overeenkomsten:

  • Lichtgevoeligheid: Beide zetten licht om in elektrische signalen.
  • Halfgeleidertechnologie: Ze maken gebruik van dezelfde onderliggende halfgeleiderprincipes.
  • Breed scala aan toepassingen: Ze worden beide gebruikt in uiteenlopende technologieën, van consumentenelektronica tot industriële toepassingen.


Wanneer gebruik je een fotodiode en wanneer een fototransistor?



Gebruik een fotodiode wanneer:

  • Snelheid belangrijk is: Fotodiodes reageren sneller op veranderingen in lichtintensiteit.
  • Precisie vereist is: Voor toepassingen zoals optische communicatie of wetenschappelijke instrumenten.
  • Lichtintensiteit nauwkeurig moet worden gemeten: Fotodiodes bieden een lineaire respons.


Gebruik een fototransistor wanneer:

  • Versterking nodig is: Fototransistors versterken het lichtsignaal en produceren een sterker elektrisch signaal.
  • Minder snelheid vereist is: Voor toepassingen waarbij reactietijd minder belangrijk is, zoals bewegingssensoren.
  • Kostenbesparing een factor is: Fototransistors zijn vaak eenvoudiger te implementeren in basisontwerpen.



Voordelen en nadelen van fotodiodes en fototransistors


Voordelen van fotodiodes:

  • Snelle reactietijd.
  • Breed spectraal bereik.
  • Geschikt voor precisietoepassingen.


Nadelen van fotodiodes:

  • Zwak elektrisch signaal.
  • Vereist extra versterking in schakelingen.


Voordelen van fototransistors:

  • Versterking van lichtsignalen.
  • Eenvoudig te gebruiken in standaard schakelingen.
  • Goedkoop in eenvoudige toepassingen.


Nadelen van fototransistors:

  • Langzamere respons.
  • Minder geschikt voor nauwkeurige metingen.


Conclusie

Fotodiodes en fototransistors spelen beide een cruciale rol in lichtgevoelige toepassingen, maar hun functies en eigenschappen maken ze geschikt voor verschillende situaties. Fotodiodes bieden snelheid en precisie, terwijl fototransistors versterking en eenvoud bieden. Door hun sterke en zwakke punten te begrijpen, kun je de juiste keuze maken voor jouw specifieke toepassing. Of je nu een snel optisch communicatieapparaat bouwt of een eenvoudige bewegingssensor ontwikkelt, er is altijd een geschikte oplossing beschikbaar.

LabAutomation 2026 bezoeken? Informatie, tijden & tickets
door Technischnieuws.nl 19 september 2025
Ben jij actief als laborant, onderzoeker, R&D-manager, data scientist of leverancier van laboratoriumtechnologie? Dan mag je LabAutomation 2026 op 10 maart in Congrescentrum 1931 in ’s-Hertogenbosch absoluut niet missen. Dit eendaagse kennis- en netwerkevent brengt honderden professionals samen en staat volledig in het
Dental Expo 2026 bezoeken? Informatie, tijden & tickets
door Technischnieuws.nl 19 september 2025
Ben jij actief als tandarts, mondhygiënist, tandprotheticus, tandtechnicus of leverancier binnen de dentale branche? Dan mag je Dental Expo 2026 op 5, 6 en 7 maart in Evenementenhal Gorinchem absoluut niet missen. Dit toonaangevende evenement brengt duizenden mondzorgprofessionals samen en staat volledig in het teken v
HortiContact 2026 bezoeken? Informatie, tijden & tickets
door Technischnieuws.nl 19 september 2025
Ben jij actief in de glastuinbouw als teler, leverancier, kennispartner of simpelweg geïnteresseerd in de nieuwste ontwikkelingen binnen de sector? Dan mag je HortiContact 2026 op 25 en 26 februari in Evenementenhal Gorinchem absoluut niet missen. Dit toonaangevende event brengt duizenden professionals uit de sector sa
Camperbeurs 2026 bezoeken? Informatie, tijden & tickets
door Technischnieuws.nl 19 september 2025
Ben jij een fervent camperaar, droom je van je eerste camper of ben je nieuwsgierig naar het vanlife-leven? Dan mag je Camperbeurs 2025 in Hardenberg of Camperbeurs 2026 in ’s-Hertogenbosch absoluut niet missen. Dit toonaangevende event brengt duizenden camperliefhebbers samen en staat volledig in het teken van campers
Recreatie Next Level 2026 bezoeken? Informatie, tijden & tickets
door Technischnieuws.nl 19 september 2025
Recreatie Next Level is hét jaarlijkse event in Evenementenhal Gorinchem waar de recreatiebranche samenkomt om inspiratie, kennis en innovaties op te doen. Het biedt een verdieping op de bekende Recreatie Vakbeurs, met een sterke focus op actuele thema’s en praktische toepassingen voor de recreatieprofessional. Tijden
Gemeente Waalwijk start pilot met AI-assistent MAAT voor begrotingscyclus 2026
door Bron: https://aethiqs.nl/ 17 september 2025
De gemeente Waalwijk is officieel gestart met een pilot waarin zij gebruikmaakt van de AI-assistent MAAT, een speciaal voor het raadsdomein ontwikkelde chatbot. In aanloop naar de behandeling van de Begroting 2026 ondersteunt MAAT raadsleden en griffiemedewerkers door snel, trefzeker en controleerbaar antwoorden te gev
Stijgende transportkosten tonen noodzaak van een slim en flexibel elektriciteitsnet
door Bron: https://new.abb.com/low-voltage/nl 17 september 2025
De aankondiging dat de energierekening opnieuw stijgt door hogere transportkosten maakt duidelijk dat de energietransitie niet alleen een technisch, maar vooral ook een financieel vraagstuk is. Het verzwaren van ons elektriciteitsnet is noodzakelijk om de groeiende vraag aan te kunnen, maar de manier waarop dit gebeurt
Productie Proces Automatisering 2026 bezoeken? Informatie, tijden & tickets
door Technischnieuws.nl 16 september 2025
Ben jij actief in de procesindustrie als ingenieur, productie- of plantmanager, OT-specialist of leverancier van automatiseringsoplossingen? Dan mag je Productie Proces Automatisering (PPA) 2026 op 3 februari in Congrescentrum 1931 in ’s-Hertogenbosch absoluut niet missen. Dit eendaagse kennis- en netwerkevent brengt h
Horeca vakbeurs 2026 bezoeken? Informatie, tijden & tickets
door Technischnieuws.nl 16 september 2025
Ben jij horecaondernemer, chef-kok, inkoper, horeca-adviseur of actief als leverancier binnen de gastvrijheidssector? Dan mag je Horeca Vakbeurs 2026 in Evenementenhal Hardenberg absoluut niet missen. Deze driedaagse vakbeurs brengt duizenden professionals samen en staat volledig in het teken van inspiratie, innovatie
Auto Prof vakbeurs 2026 bezoeken? Informatie, tijden & tickets
door Technischnieuws.nl 16 september 2025
Ben jij actief in de automotive sector als autotechnicus, werkplaatsmanager, schadehersteller of leverancier? Dan mag je Auto Prof 2026 in Evenementenhal Gorinchem absoluut niet missen. Dit driedaagse kennis- en netwerkevent brengt duizenden professionals samen en staat volledig in het teken van de nieuwste innovaties,
Meer posts

Ontvang gratis het laatste nieuws

Altijd up-to-date blijven van het laatste nieuws? Schrijf je dan in voor onze gratis nieuwsbrief met het laatste nieuws!